Wilde bijen hebben het moeilijk in ons land. Bestrijdingsmiddelen, verstening – en te nette tuinen zorgen er voor dat ze vaak niet genoeg voedsel en beschutting kunnen vinden. Gelukkig zijn er genoeg eenvoudige manieren om ze in je tuin te helpen. Vooral door minder te doen!
Alle insecten zijn heel erg belangrijk. Samen met planten, bacteriën en talloos andere kleine grut dragen ze het hele voedselweb op hun rug. En toch gaan we daar heel erg slordig mee om. Bijen en wilde bijen hebben wat meer knuffelgehalte dan muggen (bijvoorbeeld) dus laten we ons daar op concentreren in dit artikel.
Vooruitdenken over de wilde bijen
De winter is het knotseizoen. In ons waterlandschap zijn er genoeg wilgen te knotten. je kunt mooie takkenrillen van het gesnoeide hout bouwen, of opzij leggen voor het kweken van oesterzwammen.
Wilgen zijn ook de bomen die heel vroeg in het voorjaar een belangrijke voedselbron zijn voor wilde bijen. Het eiwitrijke stuifmeel dat te vinden is op de katjes zorgt ervoor dat de eierstokken van de koningin aardhommel kunnen rijpen en zij vervolgens eieren kan leggen. Zonder dit stuifmeel geen volgende generatie hommels…
Als je wilgen knot dragen ze in datzelfde jaar geen katjes. Hoe doe je dat dan? Gefaseerd! Knot de helft van de wilgen en laat de helft met rust om het volgende jaar te knotten. Dit is ook een goede aanpak voor in de zomer als je bloemrijke bermen wilt maaien – laat genoeg over voor de insecten, die hebben voedsel en onderdak nodig. Nog beter is het om strookjes grasland niet jaarlijks te maaien. Veel insecten leggen eitjes in het gras. De larven hebben veel tijd nodig om te eten, te verpoppen en hun volwassen vorm aan te nemen. Als je maait, maai je ze weg. Dat betekent minder vlinders en andere insecten. En dat betekent ook minder vogels en kleine zoogdieren.
Hoe help je de insecten nog verder?
Misschien heb je geen wilgen die geknot moeten worden. Hoe kun je ervoor zorgen dat bijen en andere insecten de winter goed doorkomen?
Vooral niet te netjes zijn in de tuin. Veel bijen en andere insecten nestelen en overwinteren in hout, holle stengels en onder de grond. Als je alles weghaalt, of wild ga spitten in de herfst en winter laat je geen plek over voor je gratis tuinmedewerkers.
Vaste, inheemse bloemen planten, vooral voorjaar- en herfstbloeiers
In de zomer zijn er meestal veel bloemen te vinden. In het vroege voorjaar en in de herfst zijn er vaak minder. Je kunt insecten op deze momenten helpen door ervoor te zorgen dat je een volledige ‘bloesemboog‘ hebt – dat je een verzameling bloemen hebt die de hele vliegtijd van insecten overlappen, en natuurlijk het liefst met zoveel mogelijk inheemse soorten.
Voor wilde bijen is het ook belangrijk dat de bloemen zich dichtbij geschikte nestelplaatsen bevinden. Veel wilde bijen vliegen niet zo ver en moeten voedsel dichtbij huis kunnen vinden.
Paardenbloemen
Ik heb er al een paar zien bloeien, in januari! Zo warm is het. Laat ze staan. Paardenbloemen vormen een van de belangrijkste voedselbronnen voor insecten en ook voor vogels op een moment dat er niet zoveel meer te vinden is. Je kunt ze eten en ze zijn nog mooi ook!