We zijn volop aan het oogsten in de permatuin. En hoewel we nog midden in de jaarlijkse courgette invasiezitten, ben ik ook bezig met vooruit plannen zodat mijn met liefde opgebouwde bodem gezond blijft tijdens de wintermaanden.
Het beschermen van de bodem heeft vooral met afdekken en het vasthouden van voedingstoffen te maken. Een bodem die blootgesteld is aan de elementen klinkt snel in en verliest zijn natuurlijke vruchtbaarheid.
Hoe bescherm je de bodem?
Groenbemesters
Groenbemesters zijn planten die meestal gezaaid worden na de oogst van een gewas. Ze zorgen ervoor dat:
- de bodem afgedekt blijft;
- voedingsstoffen vastgehouden worden (in de plant zelf en in het bodemleven);
- dat deze voedingsstoffen uiteindelijk weer terug de bodem in gaan als de groenbemester dood is (in de vorm van mulch of gecomposteerde groenbemester).
Groenbemesters zijn er in allerlei soorten:
- Stikstofverbinders: de vlinderbloemingen zoals klavers; veldbonen en wikke binden stikstof uit de lucht en houden het vast in de plant.
- Groenbemesters met veel blad zoals bladrammenas, japanse haver en boekweit leveren veel organisch materiaal die terug de bodem in kan.
- Groenbemesters met diepe wortels zoals luzerne, gele mosterd en lupine zorgen ervoor dat de bodem mooi luchtig blijft.
Wanneer zaai je groenbemesters?
Groenbemesters kun je in het voorjaar, zomer en herfst zaaien (afhankelijk van de soort en de gewenste functie). In onze tuin proberen we twee tot drie gewassen per bed per groeiseizoen te telen en gebruiken dus alleen in de herfst en winter groenbemesters voor bedden waar geen wintergroente op staan. Tussen het zaaien van de verschillende gewassen gebruiken we compost en mulch om de vruchtbaarheid op peil te houden.
Groenbemesters die je tot en met september (afhankelijk van de weersomstandigheden) kunt zaaien zijn:
witte klaver
japanse haver
phacelia
Daarna kan je winterrogge en koolzaad tot en met oktober (afhankelijk van de weersomstandigheden) zaaien.
Wij gebruiken ook veldsla en postelein als groenbemester. Ze staan de hele winter op de bedden en dekken goed af, en je kunt ze ook opeten!
Wat doe je als je wilt zaaien in de lente?
Sommige groenbemesters kunnen de winter overleven en anderen gaan dood.
Als ze dood gaan laat je ze op de bedden liggen en dekken ze de bodem af met hun blad. In de lente kan je ze opzij schuiven om te zaaien.
Als ze blijven leven kan je ze eruit trekken op het moment dat je wilt zaaien. Vervolgens laat je ze liggen als mulch of composteer je ze.
En wat als groenbemesters niet handig zijn voor jouw tuin?
Met organisch materiaal mulchen is ook een prima manier om je bodem te beschermen in de winter. In de herfst zijn er toevallig volop bladeren beschikbaar en de meeste kan je hiervoor gebruiken. Welke precies? Lees het hier.
Meer informatie over groenbemesters vind je op de site van de Bolster.