Zou je graag een wereld zien waarin de mens in harmonie met de natuur leeft? Verlang je naar een meer zelfvoorzienend leven? Hou je ervan om in verbinding te zijn met de natuur en van haar te leren?

Permacultuur biedt praktische en toegankelijke manieren om dit te bereiken. Je kunt beginnen waar je bent, gebruik maken van wat je hebt, en doen wat bij je past.

Door te leren hoe de natuur werkt, heb je een krachtig middel in handen om in je eigen behoeften te voorzien op een manier die de wereld verrijkt in plaats van uitput.

---

Wat is permacultuur?

Permacultuur is een holistische ontwerpmethode die geïnspireerd is door de werking van natuurlijke ecosystemen. Het concept werd ontwikkeld in de jaren 1970 door Bill Mollison en David Holmgren en is sindsdien uitgegroeid tot een brede beweging die streeft naar duurzame en veerkrachtige samenlevingen.

Door de natuur als leermeester te gebruiken, biedt permacultuur een manier om te voorzien in menselijke behoeften op een manier die de planeet herstelt en verrijkt in plaats van uitput. 

Waarom permacultuur?

Het uiteindelijke doel van permacultuur is om een manier van leven te creëren die regeneratief is, wat betekent dat het de natuurlijke hulpbronnen aanvult en de biodiversiteit verhoogt. Dit staat in contrast met de destructieve praktijken van de industriële consumptiemaatschappij. Door te leven volgens de principes van permacultuur, kunnen mensen zich integreren in het web van al het leven en werken aan een duurzame toekomst voor de planeet.

Hoe begin ik en heb ik veel land nodig?

Er is een misverstand dat je alleen met permacultuur kunt beginnen als je veel land hebt. In tegendeel, de kern van permacultuur gaat over het omtoveren van je eigen huis, tuin en omgeving tot een plek die voedzaam is op alle niveaus. Voedzaam voor jou en je gezin en voedzaam voor de lokale natuur.

Thuis als een plek die meer produceert dan het consumeert. In plaats van grote oppervlakten gazon die veel onderhoud en fossiele brandstoffen vragen, of grote betegelde terrassen die veel hittestress veroorzaken, kun je kleine eetbare ecosystemen creëren met fruitbomen, kruiden en moestuintjes. 

Met ¾ van de Nederlandse bevolking wonend in steden, is de urban omgeving juist de plek om te beginnen. Hoe klein je tuin of balkon ook is, er is altijd iets mogelijk.

Voedsel telen

Je eigen voedsel telen is een geweldige manier om direct verbinding met de natuur te voelen! Ook met een kleine oppervlakte kun je voedsel telen. Makkelijke soorten die goed in potten groeien zijn onder andere aardbeien, keukenkruiden, thee-kruiden, tomaten, sla en rucola. Je kunt zelfs een fruitboompje in een pot laten groeien! Kies hiervoor ’terrasfruit’: miniboompjes die klein blijven en perfect zijn voor kleine ruimtes.

Water oogsten

Zonder water geen leven. Regentonnen, het afkoppelen van de regenpijp, en het hergebruiken van grijswater in de tuin zijn effectieve manieren om deze kostbare bron te benutten en minder kraanwater te verbruiken. 

Vijvertjes, drinkbakjes voor dieren, regentuinen en beplante wadi’s helpen allerlei dieren zich thuis te voelen in je tuin. Deze dieren bijdragen aan het gezond en in balans houden van je tuin.

Composteren en mulchen

Planten en dieren produceren veel organisch materiaal, zoals bladeren en poep. In natuurlijke systemen wordt deze ‘afval’ omgevormd tot voedsel voor het bodemleven, dat het vervolgens omzet in plantvoeding. We kunnen dit systeem nabootsen door alle organische materialen uit de tuin in de tuin te houden. Dit kan door te mulchen, takkenrillen en takkenhopen te bouwen, en keukenafval te composteren. 

Op deze manier verrijk je je tuin, waardoor de planten sterker worden en je bijdraagt aan het opslaan van koolstof in de bodem. Een bodem rijk aan organisch materiaal is niet alleen vruchtbaarder, maar houdt ook water beter vast en verbetert de waterhuishouding. Dit betekent minder irrigatie en minder plassen in de tuin.

Biodiversiteit

Alles tuiniert!

Alle dieren, microben en schimmels werken samen om een ecosysteem te onderhouden en te verrijken. In je tuin kun je ze beschouwen als gratis hoveniers waarmee je samenwerkt. Ze zorgen voor natuurlijke bemesting, bevruchting en het voorkomen van plagen.

Hoe meer diversiteit in de tuin, hoe veerkrachtiger deze wordt en hoe minder werk je eraan hebt. Je stimuleert biodiversiteit door habitat, voedsel en water beschikbaar te maken. Dit gaat bijna vanzelf als je water en organisch materiaal in de tuin verwerkt. Daarnaast kun je denken aan een bloesemboog zodat insecten het hele jaar door toegang hebben tot stuifmeel en nectar, en aan bessen, zaden en beschutting voor vogels.

Community bouwen

Permacultuur gaat over veel meer dan alleen het telen van voedsel; verbinding met je medemens staat centraal. We zijn groepsdieren en geëvolueerd om samen te leven en te werken. De kracht van samenwerking ligt in het benutten van de verschillende inzichten, kennis en denkwijzen die aanwezig zijn in groepen. Hoewel dit vaak uitdagingen met zich mee kan brengen!

Community bouwen kan zo eenvoudig zijn als het delen van oogst en andere middelen met de buren. Dit kan ook door mee te werken in buurttuinen, het adopteren en beplanten van stukjes gemeentegrond, of zelfs het opzetten van een openbaar voedselbos. Tegenwoordig zien we ook initiatieven zoals weggeefwinkels, straatbiebs, en het creëren van straatgroen en geveltuintjes die overal opduiken.

Het ondersteunen van de lokale economie is een uitstekende manier om je bredere omgeving te steunen. Door lokaal te kopen, draag je bij aan het verrijken van mensen en initiatieven in je directe omgeving, in plaats van het verrijken van anonieme multinationals die geen belang hebben bij jouw welzijn of dat van jouw omgeving.

---